Στις μονάδες παραγωγής πέλλετ ξύλου καταφθάνουν συνεχώς φορτία πρώτης ύλης. Η μορφή της πρώτης ύλης δεν είναι πάντα η ίδια. Μπορεί να είναι σε μορφή σκόνης ( πολύ λεπτό πριονίδι ), το συνηθισμένο πριονίδι, σε μεγαλύτερα κομμάτια ( wood chips ), σε μεγάλα ακανόνιστα κομμάτια ( περισσεύματα από παραγωγή ξυλείας ) ακόμη και στην μορφή ολόκληρων δέντρων όταν υπάρχει ανάλογη δυνατότητα επεξεργασίας από την μονάδα παραγωγής. Η πρώτη ύλη μπορεί να είναι από φρεσκοκομμένη, μερικώς αποξηραμένη μέχρι με πολύ μικρό ποσοστό υγρασίας.
Η επεξεργασία αυτής της πρώτης ύλης με τον ίδιο πάντα τρόπο, οδηγεί σε ένα προϊόν που έχει σταθερή υγρασία, θερμιδική απόδοση, περιεχόμενο σε στάχτη και πιο ειδικά χαρακτηριστικά καύσης. Είναι απολύτως σημαντικό όλοι οι κατασκευαστές καύσιμης ύλης πέλλετ να τηρούν κοινά πρότυπα κατά τη διαδικασία παραγωγής ώστε οι συσκευές θέρμανσης ( σόμπες, τζάκια, λέβητες κτλ ) να έχουν σταθερή απόδοση και συμπεριφορά ώστε να λειτουργούν χωρίς προβλήματα ακόμη και όταν αλλάζουμε προμηθευτή και ετικέτα πέλλετ.
Τεμαχισμός πρώτης ύλης
Η διαδικασία μπορεί να αρχίσει βάζοντας την πρώτη ύλη σε έναν τεμαχιστή. Φυσικά αυτό εξαρτάται από την μορφή της πρώτης ύλης καθώς αν η μονάδα έχει βρει προμηθευτή θρυμματισμένης πρώτης ύλης σε συμφέρουσα τιμή μπορεί να παραλείψει αυτό το βήμα. Επίσης αυτό μπορεί να εξαρτάται από το αν η μονάδα έχει την υποδομή και τον εξοπλισμό να επεξεργαστεί μεγάλα τεμάχια, οπότε για κάποιες μικρότερες μονάδες παραγωγής η προμήθεια τεμαχισμένης πρώτης ύλης αποτελεί μονόδρομο. Η ουσία είναι πως ανεξάρτητα από την μορφή της πρώτης ύλης το ζητούμενο είναι η πρώτη ύλη να καταλήξει σε ένα πολύ μικρό αλλά και σταθερό μέγεθος, ώστε η αποξήρανση αλλά και η πίεση μέσω των μηχανημάτων παραγωγής, να είναι όσο το δυνατόν πιο εύκολη.
Αποξήρανση
Αν η μηχανή παραγωγής ( μύλος ) χρησιμοποιεί φρεσκοκομμένη πρώτη ύλη, η αν η πρώτη ύλη έχει εκτεθεί στις καιρικές συνθήκες και σε υψηλή υγρασία πρέπει να στεγνώσουν σε τρόπο ώστε να έχουν σταθερή και συγκεκριμένη υγρασία. Αυτό πρέπει να γίνει επίσης όταν οι πηγές υλικών είναι διαφορετικές και έχουν έχουν διαφορετική υγρασία. Η πρώτη ύλη καθώς μπαίνει στην μηχανή θα πρέπει κατά το δυνατόν να έχει όμοια χαρακτηριστικά ώστε και το τελικό προϊόν να έχει επίσης σταθερά χαρακτηριστικά. Τα ξηραντήρια για να λειτουργήσουν απαιτούν μεγάλα ποσά ενέργειας τα οποία μπορούν να βρούνε καίγοντας φυσικό αέριο, προπάνιο ακόμη και πριονίδι, ώστε να απομακρυνθεί η περίσσια υγρασία.
Η μηχανή παραγωγής ( μύλος )
Μετά την αποξήρανση της πρώτης ύλης η σκόνη ή το λεπτό πριονίδι που έχει παραχθεί, υπόκειται σε πολύ μεγάλη πίεση ώστε να περάσει μέσα από τις μικρές τρύπες ( συνήθως 6χιλ. ) του μύλου της μηχανής. Αυτή η διαδικασία προκαλεί πολύ μεγάλη αύξηση της θερμοκρασίας η οποία στη συνέχεια βοηθά ώστε να απελευθερωθεί φυσική λιγνίνη ( κολλητική ουσία και όχι μόνο ) από το ξύλο, ουσία που βοηθά ώστε η σκόνη που περνά και βγαίνει σε κυλινδρική μορφή από το μύλο, να κολλήσει και να παραμείνει σε σταθερή δομή. Από το μύλο της μηχανής παραγωγής πέλλετ εξαρτώνται τα κύρια φυσικά χαρακτηριστικά του όπως η πυκνότητα, η διάμετρος, η μηχανική αντοχή και το μήκος. Η σταθερότητα στις τιμές αυτών των χαρακτηριστικών είναι σημαντική για την λειτουργία όλων των συσκευών που καίνε πέλλετ.
Ψύξη και αποθήκευση
Τα σχηματισμένα πλέον πέλλετ που εξέρχονται από την μηχανή παραγωγής έχουν αποκτήσει πολύ μεγάλη θερμοκρασία και είναι μαλακά, η δομή τους είναι ανίσχυρη. Ένας πύργος όπου λαμβάνει χώρα η ψύξη είναι ο χώρος όπου το πέλλετ χάνει την θερμοκρασία και σκληραίνει. Μετά την ψύξη τα πέλλετ αποθηκεύονται σε ένα μεγάλο σιλό όπου και παραμένουν μέχρι την τοποθέτησή τους σε σακούλες ( συνήθως των 15 κιλών ) ή στην διανομή τους σε συσκευασίες χύμα όπως οι μεγάλοι σάκοι ( big bag ), ακόμη και σε καρότσα οχήματος κατάλληλα διαμορφωμένης. Φυσικά η πιο διαδεδομένη μέθοδος διανομής είναι η σακούλα των 15 κιλών σε παλλέτα περίπου ενός τόνου ( 66 σάκοι ) με μικρές διαφοροποιήσεις. Η τιμή προμήθειας πέλλετ χύμα είναι ελαφρώς χαμηλότερη αφού η συσκευασία περιλαμβάνει το κόστος του πλαστικού της κάθε σακούλας, το τύλιγμα ολόκληρης της παλέτας καθώς και επιπλέον εργατοώρες. Η συσκευασία όμως των 15 κιλών επιτρέπει την εύκολη διάθεση μικρών ποσοτήτων, γεγονός που έχει βοηθήσει στην εξάπλωση χρήσης του πέλλετ ξύλου. Σε περίπτωση που κάποιος επιθυμεί να προμηθευτεί το πέλλετ σε χύμα κατάσταση πρέπει να έχει προβλέψει / ετοιμάσει ένα ειδικό σιλό στον χώρο του ώστε να γεμιστεί άμεσα από τον διανομέα, δεν υπάρχει δυνατότητα ενδιάμεσης αποθήκευσης.